زمانی که تصمیم میگیرید یک مانیتور جدید خریداری کنید، مشخصات و ویژگیهایی مختلفی وجود دارد که باید با توجه به کاربری مدنظرتان بررسی کنید. برای مثال در گیمینگ نرخ به روز رسانی بالا، زمان پاسخگویی کم و پشتیبانی از قابلیتهایی مانند HDR و Adaptive sync عوامل کلیدی هستند. همچنین در کاربری عمومی میتوان ویژگیهایی چون وضوح، کنتراست، نوع پنل و غیره را بررسی کرد. در این مقاله مشخصات مهم در مانیتور را بررسی کرده و در مجموع راهنمای خرید مانیتور را در اختیارتان قرار میدهیم تا بهترین انتخاب را داشته باشید.
فناوری به کار رفته در پنلهای نمایشگر کمی پیچیده است. اما با داشتن کمی اطلاعات میتوان به راحتی انتخاب خوبی داشت. در حال حاضر تعداد انگشت شماری مانیتور با فناوری LCD موجود هستند. امروزه تقریباً تمام مانیتورها از پنل IPS, TN, VA و OLED با نور پس زمینه LED ساخته میشوند. هر پنل دارای مشخصات خاص و منحصر به فردی است که ممکن است برای کاربری شما مفید یا حتی بیارزش باشد! بنابراین قبل از انتخاب و خرید مانیتور حتما این موضوع را بررسی کنید.
IPS در دنیای مانیتورهای دسکتاپی حرف اول را میزند. مانیتوری با پنل IPS و دیگر مشخصات، وضوح خوب و زاویه دید عالی برایتان به ارمغان خواهد آورد. رنگهای نمایشی در صفحه نمایش از نظر کیفیت، طبیعی بودن و تعداد، در طیف وسیعی از سطوح قابل قبول تا خیره کننده قرار دارند. از نظر کنتراست و نمایش سطوح مختلف رنگ سیاه، آن چنان قوی و با کیفیت نیست. به طور کلی مانیتورهای دارای پنل IPS کیفیت بالا، دید گسترده و رنگهای جذاب و طبیعی در نمایش دارند و برای طراحان و گرافیستها یک گزینهی ایده آل محسوب میشوند. البته در کنار این مزایا بودجهی خرید تقریباً بالایی هم دارند.
مانیتورهای دارای پنل VA نیز جزو پنلهای محبوب و پرطرفدار محسوب میشوند. این پنل مانند IPS، از نظر روشنایی و تعداد رنگ قابل نمایش بسیار خوب و عالی هستند. همچنین نسبت کنتراست بهتر و سطوح سیاه تیرهتری دارد که کیفیت کلی تصویر را بهبود میبخشد. مانیتورهای VA سامسونگ به طور ویژهای شفاف هستند. با این حال نسبت به IPS زوایای دید محدودتر است. بنابراین در صورتی که از زوایای خاصی به صفحه نگاه کنید، ممکن است کیفیت تصویر کمی کاهش یابد.
پنلهای TN نسبت به دیگر پنلها ارزانتر هستند. این پنلها زمان پاسخگویی بسیار پایینی دارند و وضوح حرکت را بهبود میبخشد. اما با این حال با محدودیتهایی در کنتراست و نمایش رنگ مواجه هستند که ممکن است برای اکثر کاربران کمی اذیت کننده باشد. مانیتورهای دارای پنل TN برای گیمرهای حرفهای توصیه میشود.
در پنل OLED از عناصر پیکسل آلی استفاده میشود که نور خود را ساطع میکنند. یک پیکسل OLED در زمان خاموشی نور از خود پخش نمیکند. بنابراین موجب کنتراست فوق العاده بالا و سطوح مشکی عمیقتر در پنلهای OLED میشود. به طور کلی پنل OLED از نظر عملکرد رنگ، وضوح تصاویر و زاویه دید، از سایر پنلها پیشی گرفته است. اما در عوض روشنایی کمتری نسبت به بقیه داشته و در نشان دادن تصویر ثابت در طولانی مدت کارایی خوبی ندارد. هزینهی خرید این دسته از مانیتورها بسیار بالاست.
OLED در کیفیت تصویر برندهی میدان است. اما قیمت بالا و دسترسی محدود آن موضوعی است که از محبوبیتش در بین کاربران میکاهد. این امر باعث میشود که IPS برای اکثر مردم بهترین انتخاب باشد. البته اگر به دنبال کیفیت بهتر از IPS هستید و کمتر از گوشه به صفحه نمایش نگاه میکنید، توصیهی ما به شما پنل VA است.
تعداد انگشت شماری مانیتور با فناوری Mini-LED در دسترس است. این تکنولوژی مانند LED، نور پس زمینه محسوب میشود و اهمیت بالایی دارد.
در فناوری Mini-LED مجموعهای از پیکسلهای LED در پشت صفحه نمایش قرار داشته و میتوانند به طور مستقل نور ساطع کنند. در بررسی و مقایسه یک مانیتور Mini-LED و یک مانیتور LED، بهبود 300 تا 600 درصدی در کیفیت تصویر را مشاهده میکنیم که رقم فوق العاده قابل توجهی است.
مانیتورهایی با پنل IPS و یا VA با نور پس زمینهی Mini- LED در بازار موجود است. اما پنل OLED با نور پس زمینه Mini-LED ساخته نمیشود. زیرا خود نور تولید و ساطع کرده و نور پس زمینه را بیفایده میسازد.
با وجود اینکه Mini-LED یک فناوری فوق العاده به حساب میآید، اما باز هم دارای اشکالات و محدودیتهایی است. این نور پس زمینه میتواند باعث ظاهر شدن هالههای روشن در اطراف اجسام موجود در تصویر میشود. این موضوع بیشتر در یک اتاق تاریک قابل توجه است. همچنین ساخت چنین محصولی گران میباشد. بنابراین تنها مانیتورهای درجه یک و فوق العاده از فناوری Mini-LED برخوردار هستند.
اکثر مانیتورها دارای صفحه نمایش عریض 24 ، 27 و یا 32 اینچی هستند. به طور کلی هرچه نمایشگر بزرگتر باشد، بهتر است. اما در کنار آن میدان دید کاربر و نحوهی قرار گیری مانیتور نیز اهمیت دارد. شما باید بدون فشار چشم یا حرکت سر بتوانید تمام صفحه را مشاهده کنید. با این وجود اندازه مانیتور به اولویت شما بستگی دارد. ممکن است شما بخواهید یک نمایشگر کوچک خریداری کنید تا فضای کمتری اشغال کند. یا اینکه یک صفحه نمایش بزرگ دوست دارید تا جزییات بیشتری در تصویر را ببینید.
یک تصویر روی پنل LCD از میلیونها نقطهی ریز به نام پیکسل تشکیل شده که هرکدام شامل سه زیر پیکسل با رنگهای اصلی است. وضوح مانیتور بر اساس ضرب تعداد پیکسلهای طول در عرض صفحه نمایش محاسبه میشود. هرچه تعداد پیکسلها در یک اینچ مانیتور بیشتر باشد، تصویر زنده و بهتری را مشاهده میکنید. اگر میخواهید مانیتوری بزرگتر از 27 اینچ خریداری کنید، باید به سراغ وضوح QHD یا بیشتر بروید. به طور نظری هرچه تعداد پیکسلها در نمایشگر بیشتر باشد، کیفیت تصاویر بالاتر است. اما ممکن است کارتهای گرافیکی این قائده را برهم زده و کیفیت تصویر را کاهش دهند. به طور کلی هرچه پیکسلهای مانیتوری بیشتر باشد، کارت گرافیک قدرت پردازش بیشتری نیاز دارد تا به موقع پیکسلها را تغییر دهد. تصاویر نمایشگرهایی با وضوح 4K به نظر خیرهکننده هستند، اما اگر سیستم قدرت تغییر 8.3 میلیون پیکسل در هر فریم را نداشته باشد، کیفیت تصویر افت میکند.
وضوح 1080p
اکثر مانیتورهای اقتصادی دارای وضوح اصلی 1080p هستند. این وضوح برای نمایشگرهای 24 اینچی خوب است. اما در نمایشگرهای بزرگتر از 24 اینچ کیفیت تصویر پایین میآید.
وضوح 1440p
برای مانیتورهای 27 و 32 اینچی گزینهی خوبی هستند. اکثر کاربران در انجام هرکاری حتی وب گردی، متوجه بهتر شدن وضوح تصویر در چنین مانیتورهایی هستند. این وضوح برای گیمینگ نیز عالی است. البته در کنسولهای PS4 و PS5 از رزولوشن 1440p پشتیبانی نمیشود.
وضوح 4K
رزولوشن 4K یا به عبارتی 2160×3840 پیکسل برای نمایشگرهای 27 و 32 اینچی و در کل نمایشگرهای بزرگ ایدهآل است.
از نظر قیمت، مانیتور با وضوح 1080p متناسب و نسبت به دیگریها، کم هزینهتر است. به همین جهت محبوبیت بیشتری در بین کاربران دارد. مانیتورهای دارای وضوح 4K با وجود کیفیت فوق العاده، اما بودجه خرید بالایی دارند.
نمایشگرهای Ultrawide دارای نسبت تصویر 21:9 هستند. این مانیتورها در بازار فراوانند و بیشتر برای افرادی که نمیخواهند از دو مانیتور یا بیشتر در کنار هم استفاده کنند، مناسب هستند. یک صفحه نمایش 34 اینچی اولتراواید تقریباً ارتفاعی مانند یک مانیتور عریض27 اینچی دارد اما پنهای مانیتور 34 اینچی اولتراواید بیشتر است. در نتیجه میتوانند 25 درصد فضای دید گستردهتری را برای کاربران فراهم کنند. مانیتورهای اولتراواید برای بازی و فیلم عالی هستند و دید همه جانبهای را فراهم میکنند.
همانطور که در بالا اشاره کردیم، اگر در هنگام گیمینگ، کارت گرافیک قدرت کافی برای تغییر پیکسلها نداشته باشد، همین بالا بودن وضوح میتواند مانعی برای سرعت بالا و کیفیت خوب تصویر شود. اکثر رابطهای ویدیویی با وضوح 4K/UHD و یا 5K از نرخ به روز رسانی بیشتر از 60 هرتز پشتیبانی نمیکنند. هرچند این موضوع در حال بهبود و به روز رسانی است. در حال حاضر برای اینکه تجربهی گیمینگ فوق العادهای در کنار وضوح 4K و نرخ به روز رسانی بیشتر از 60 هرتز داشته باشید، نیاز به یک کارت گرافیک پریمیوم و قدرتمند مانند GeForce RTX 3080/3090 و یا Radeon RX 6900/6800 XT خواهید داشت.
مانیتور با وضوح FHD (1920 x 1080) یک گزینهی خوب و رایج برای گیمینگ است. اما اگر بخواهید مانیتوری با اندازهی بیشتر از 27 اینچی خریداری کنید، این مقدار وضوح پیشنهاد نمیشود. زیرا ممکن است با کاهش کیفیت تصویر مواجه شوید. بهترین وضوحی که میتوانید برای گیمینگ انتخاب کنید، 1440×2560 یپکسل و QHD است. یک مانیتور 32 اینچی با چنین وضوحی میتواند یک انتخاب عالی برای شما باشد.
اگر یک گیمر نیمه حرفهای هستید، دو مانیتور با رفرش ریت 60 هرتز و 144 هرتز برای شما چندان تفاوتی نخواهد داشت. شما میتوانید یک مانیتور با نرخ به روز رسانی 75 هرتز یا حتی 60 هرتز همراه با فناوری FreeSync یا G-Sync خریداری کنید. همچنین مواردی مانند وضوح تصویر، تراکم پیکسلی و ابعاد بزرگ نمایشگر را اولویت قرار دهید. درصورت داشتن بودجهی اضافی، میتوانید قابلیت HDR را نیز در نظر داشته باشید.
نرخ به روز رسانی یک مانیتور تعداد دفعاتی است که میتواند تصویر را در هر ثانیه به روز کند. اکثر مانیتورها نرخ به روز رسانی 60 هرتز دارند. برخی نیز دارای رفرش ریت 144 هرتز، 240 هرتز یا 360 هرتز هستند. به زودی شاهد مانیتورهایی با نرخ به روز رسانی 500 هرتز نیز خواهیم بود.
بالا بودن نرخ به روز رسانی در حرکت تصاویر، موجب اجرای روانتر شده و همچنین تأخیر ورودی کاهش مییابد. با افزایش نرخ به روز رسانی مزایای بیشتری در اختیار خواهید داشت. کاربران عادی میتوانند با مانیتورهای 60 هرتزی بهترین عملکرد را داشته باشند. اکثر گیمرها از مانیتورهای 144 هرتز به بالا استقبال میکنند.
یک مانیتور با حداقل نرخ نوسازی 75 هرتز و زمان پاسخگویی 5 میلی ثانیه، میتواند یک گزینهی ایده آل حتی در گیمینگ باشد. اکثر مانیتورهای بازی دارای نرخ تازهسازی حداقل ۱۲۰ هرتز هستند. با این حال، برخی مانیتورهای بازی 60 هرتزی، دارای وضوح 4K میباشند. اگر میخواهید چنین صفحه نمایشهایی را برای گیمینگ انتخاب کنید، فناوری G-Sync و یا FreeSync را حتماً در نظر داشته باشید.
مانیتور با پایههای مختلفی مانند پایههای پلاستیکی ثابت بدون تنظیم و یا پایههای پیچیده و قابل تنظیم عرضه میشوند. مانیتورهای دارای پایه قابل تنظیم یکی از بهترینها هستند. شما میتوانید ارتفاع و شیب را تنظیم نموده و زاویه دید راحتتری داشته باشید. برخی مانیتورها قابلیت چرخش صفحه را نیز دارند که میتوانید 90 درجه بچرخانید. همچنین بهتر است مانیتوری دارای پایه با استاندارد VESA تهیه کنید تا بعداً در صورت نیاز به راحتی پایه را تعویض کنید. اکثر مانیتورها در حال حاضر از این استاندارد پشتیبانی میکنند.
بسیاری از مانیتورها از محتوای محدوده دینامیکی بالا (HDR) پشتیبانی میکنند. HDR میتواند طیف وسیعتری از درخشندگی و رنگ را نمایش دهد. به طور کلی تصویر در نمایشگری با قابلیت HDR بسیار زندهتر و واقعیتر به نظر میرسد. اگر میخواهید فناوری HDR را با بهترین عملکرد داشته باشید، باید به دنبال مانیتور OLED یا Mini-LED باشید. چنین مانیتورهایی میتوانند محدوده کنتراست و رنگ مورد نیاز برای برجسته کردن HDR را ارائه دهند. البته هردو گزینه گران و محدود در بازار هستند. بنابراین میتوانید به عنوان یک اولویت آن را در نظر نگیرید.
اکثر مانیتورها از درگاهها و ویژگیهای محدود و برخی نیز از اسپیکرهای داخلی برخوردار هستند. با وجود این که اسپیکر داخلی یک مزیت است، اما در مقابل درگاههای جدید مانند USB-C آنچنان اهمیتی ندارد. USB-C یک درگاه استثنایی است که میتواند دستگاهی مانند لپ تاپ را شارژ کرده و یا برای گسترش اتصال مانند هاب USB-C استفاده شود. بنابراین در زمان خرید مانیتور، حتماً وجود درگاههای ضروری و جدید را بررسی کنید.
بودجه تا حد زیادی مهمترین عامل در هنگام خرید مانیتور است. این موضوع در خرید اکثر لوازم مربوط به تکنولوژی بخصوص مانیتورها اهمیت دارد. بهتر است قبل از انتخاب، بودجهی مدنظرتان را تعریف کرده و سپس به دنبال بهترین مانیتورها در همان رنج قیمتی باشید.
مانیتورهای گیمینگ و حرفهای برای کاربری عمومی گزینهی ایده آلی هستند. اما اگر میخواهید بودجهی محدودتری صرف خرید مانیتور کنید، به نکات زیر توجه داشته باشید:
مانیتورهای گیمینگ با ویژگیهای مختلف و متفاوتی موجود هستند. اما در نهایت با دو قابلیت مهم نرخ به روز رسانی و رزولوشن متناسب روبرو خواهید شد. مانند یک مانیتور 144 هرتزی با رزولوشن 1080×1920 پیکسل و یا یک مانیتور 60 هرتزی با رزولوشن بالای 4K.
پیشنهاد ما به شما انتخاب یک مانیتور با رفرش ریت بالا و رزولوشن Full HD است. اما اگر وضوح و کیفیت تصویر اهمیت بیشتری دارد، به سراغ مانیتور با نرخ به روز رسانی 60 هرتز بروید.
قبل از بررسی دو ویژگی مهم در مانیتورهای گیمینگ باید با پدیدهای به نام تأخیر ورودی آشنا شویم:
تاخیر ورودی مدت زمانی است که مانیتور خروجی کارت گرافیک و یا اعمال تغییرات توسط شما را تشخیص میدهد. معمولاً کاربران به نرخ به روز رسانی و زمان پاسخ گویی توجه بیشتری دارند. اما بالا بودن زمان تأخیر ورودی در گیمینگ بخصوص بازی آنلاین، تجربهی بدی را برایتان فراهم میکند. بنابراین لازم است در پردازشهای گرافیکی بخصوص گیمینگ این مورد را نیز بررسی کنید.
Adaptive Sync خروجی گرافیک سیستم را با نرخ به روز رسانی نمایشگر همگام میکند. این قابلیت سرعت فریم عالی بدون پاره شدن تصویر را ارائه میدهد. Adaptive Sync برای گیمرهای دارای سیستم دسکتاپ ضروری است. این فناوری حتی در مانیتورهای مقرون به صرفه که بیشتر کاربری عمومی دارند نیز رایج است. AMD FreeSyn و Nvidia G-Sync استانداردهای رایجی در مانیتورها هستند. این دو برای کار با کارتهای گرافیک انحصاری خود کمپانی طراحی شدهاند. بنابراین توجه به این موضوع در هنگام خرید اهمیت دارد.
یک استاندارد شخص ثالث به نام VESA AdaptiveSync نیز وجود دارد که همهی کارتهای گرافیکی Intel, AMD, Nvidia از آن پشتیبانی میکنند. اگرچه ممکن است عملکرد آن نسبت به استانداردهای انحصاری هر شرکت کاهش یابد. فناوری Adaptive Sync بیشتر برای گیمینگ اهمیت دارد. اگر شما یک گیمر حرفهای محسوب میشوید، این ویژگی را نیز جزو اولویتهای خود برای خرید مانیتور قرار دهید.
مانیتورهای بازی معمولا دارای فناوری Nvidia G-Sync و یا AMD FreeSync هستند. این دو ویژگی خصوصیات کلی یکسانی دارند و هردو پارگی در تصاویر را کاهش میدهند. البته مانیتورهایی که از این دو تکنولوژی پشتیبانی میکنند (بخصوص G-Sync) قیمت خرید بالاتری نیز دارند.
نکته دیگر اینکه برای فعال سازی G-Sync، به رابط DisplayPort نیاز دارید. فناوری FreeSync از هردو رابط HDMI و DisplayPort پشتیبانی میکند.
اگر بودجه خریدتان کمی محدود است، پشتیبانی مانیتور از G-Sync یا FreeSync را در نظر داشته باشید تا به خوبی از حداقل نرخ تازه سازی خروجی بگیرید.
Overdrive و کاهش تاری حرکت در بسیاری از مانیتورهای بازی موجود هستند. برای بیشتر آشنا شدن با این دو ویژگی بهتر است با مشکل شبح یا Ghosting در تصویر آشنا شوید.
شبح تصویر یک رد تار است که گاهی در زمان حرکت جسم روی صفحه نمایش مشاهده میکنید. این به دلیل تغییر نامنظم پیکسلها و یا طولانی شدن زمان تغییر از رنگ A به رنگ B است. قابلیت Overdrive با سرعت بخشیدن به انتقال پیکسلها در ولتاژهای بالاتر، پدیدهی شبح در تصویر را کاهش میدهد. با فعال کردن این ویژگی سرعت تغییر پیکسلها بیشتر میشود.
قابلیت کاهش تاری حرکت، که به عنوان تاری حرکتی فوق العاده کم نیز شناخته می شود (ULMB در عکس زیر)، وضوح حرکت را در زمان بیشتر شدن حرکات تصویر حفظ میکند.
البته در خصوص این دو قابلیت نکاتی وجود دارد:
در مقالهی راهنمای خرید مانیتور سعی کردیم مهمترین توصیهها را در اختیارتان قرار دهیم تا بهترین انتخاب را داشته باشید. اگر بخواهیم به طور خلاصه نکات مهم یادآوری کنیم، قبل از هر چیز بودجهی خود را تعیین کنید. مانیتورهای دارای پنل IPS و VA برای خرید بهترین هستند. مانیتورهای 27 اینچی اغلب برای همهی کاربریها مناسب میباشند. وضوح 1080p رایج و 4K فوق العاده است. نرخ به روز رسانی 60 هرتزی مناسب برای هر کاربری حتی گیمینگ است اما اگر میخواهید بهترین بازیها و پردازشهای گرافیکی را انجام دهید، مانیتور 144 هرتز به بالا توصیه میشود. همچنین اگر قصد خرید یک مانیتور برای گیمینگ دارید، قابلیت Adaptive Sync را درنظر داشته باشید. درگاههای جدید و ضروری را بررسی کرده و در مانیتور انتخابیتان حتما در اولویت قرار دهید. ارگونومی بودن مانیتور نیز گزینهی مهمی است که میتواند در استفادهی طولانی از سیستم یک نقطهی قوت محسوب شود.